ปีนหน้าผา ท้าความสูง สไตล์แจน ปรารถนา

ศตวรรษ 21 นี้ อาจเรียกได้ว่าเป็นยุคของคนรักสุขภาพที่แท้จริง เพราะทุกสิ่งทุกอย่างกำลังกลายมาเป็นวิถีของคน HEALTHY ไม่เว้นแม้แต่กีฬาเอ็กซ์ตรีมท้าความสูงอย่าง “ปีนหน้าผา” ที่ตอนนี้กลายเป็นไลฟ์สไตล์ยอดฮิตของคนทุกเพศทุกวัยไปแล้ว และฮิตจนโตเกียวโอลิมปิก 2021 ต้องบรรจุเข้าไปเป็นกีฬาใหม่เลยด้วย

อะไรที่ทำให้มันฮิตขนาดนั้น และอะไรที่จะทำให้ปีนหน้าผาได้ดี EQ ชวนคุณมาหาคำตอบผ่านมุมมองของ แจน - ปรารถนา รักษาชาติ นักกีฬาปีนหน้าผาทีมชาติไทยวัย 25 ปี ที่มีชีวิตไว้เพื่อปีนผา 

“อยากรู้คำตอบก็ต้องลองดู เพราะถ้าอยู่เฉย ๆ ก็ไม่มีทางรู้หรอกว่าปีนหน้าผามันสนุกยังไง” 

ปีนหน้าผาท้าความสูงจริงหรือ?

“ปีนหน้าผาไม่ได้น่ากลัวจนขาสั่นอย่างที่คิด เพราะมีให้เลือกเล่นได้หลายแบบตามความถนัดของเรา คนกลัวความสูงก็เล่นได้ เพราะความสนุกจะทำให้ลืมความกลัวไปเลย เชื่อไหมว่านักกีฬาปีนหน้าผาทีมชาติที่กลัวความสูงก็มีนะ”

สำหรับการปีนหน้าผาเพื่อออกกำลังกาย เราสามารถเลือกความสูงได้ตามที่ไหว เพราะเล่นเพื่อความแข็งแรงของร่างกาย ไม่จำเป็นต้องแข่งขันกับใคร แต่ถ้าเป็นการแข่งขัน เธอแนะนำว่าการปีนหน้าผา มีอยู่ 3 ประเภท คือ Speed ปีนเร็วในระยะทาง 15 เมตร ใครปีนได้เร็วที่สุดก็ชนะ Bouldering เน้นความยากของเส้นทางการปีนผาประมาณ 4 - 5 เมตร และการตกลงสู่เบาะ จะปีนกี่รอบก็ได้ในระยะเวลาที่กำหนด เพื่อเลือกรอบที่ดีที่สุดมาคิดคะแนน และ Lead จะเน้นความยากของเส้นทางการปีนเหมือนกัน แต่หน้าผาจะสูง 12 เมตรขึ้นไปและปีนได้แค่ครั้งเดียว ถ้าตกลงมาก็คือจบเกม แก้ไขไม่ได้

“เราคิดว่าปีนหน้าผาไม่ได้ท้าทายความสูงหรอก แต่มันท้าทายตัวเองมากกว่า เพราะนักปีนไม่ว่าจะเพื่อสุขภาพหรือแข่งขัน ก็มักจะมีเป้าหมายของตัวเองที่ต้องทำให้ได้อยู่ เพราะการที่ปีนได้ตามเป้าหมายแปลว่าเราพัฒนาใช่ไหมล่ะ”

ปีนหน้าผาต้องกล้า

“ความกล้าหาญสำคัญกว่าสิ่งใด” คือสิ่งที่ได้เรียนรู้จากเส้นทางนักกีฬาปีนหน้าผาของแจน ปรารถนา เธอเล่าให้เราฟังว่าเธอก็เหมือนกับเด็กทั่วไป ที่เมื่ออยากรู้อยากลองอะไร ก็ต้องทำให้ได้ เธอในวัย 8 ขวบ เลยกล้าที่จะออกจากเซฟโซน ขออนุญาตผู้ปกครองไปปีนหน้าผาที่ Sport World อยู่บ่อยๆ จนได้รับการทาบทามให้ไปแข่งขันในนามเยาวชนทีมชาติตั้งแต่ 10 ขวบ เธอปีนหน้าผาได้ทุกประเภท แข่งขันมาแล้วหลายรายการ และคว้ารางวัลมามากมาย เช่น อันดับ 2 ประเภท Bouldering รุ่น Youth B หญิง ในรายการ Asian Youth Series 2010, อันดับ 3 ประเภท Speed รุ่น Youth A หญิง รายการ Asian Youth Championship 2011, อันดับ 3 ประเภท Lead รุ่น Female Junior รายการ Asian Youth Championship Surabaya (INA) 2013 และพออายุ 16 ปี ก็ได้รับคัดเลือกเข้าทีมชาติชุดใหญ่ ทำผลงานดีต่อเนื่อง คว้าเหรียญเงินประเภท Speed Team ในรายการ 26^TH SEA GAMES INDONESIA 2011 มาได้สำเร็จ 

เส้นทางนักกีฬาของเธอกำลังไปได้ดี แต่จู่ๆ ก็เกิดเหตุไม่คาดฝันขึ้นในปี 2016 เมื่อเธอตกลงมาจากหน้าผาและเอ็นไขว้หน้าหัวเข่าข้างขวาขาด ทำให้ต้องงดกิจกรรมที่มีแรงกระแทก นั่นหมายถึงเธอไม่สามารถปีนหน้าผาประเภท Bouldering ได้อีกตลอดชีวิต แต่ด้วยความกล้าที่จะไปต่อ อาการบาดเจ็บก็ไม่ใช่ข้ออ้างในการยอมแพ้

“เมื่อปีนแบบ Bouldering ไม่ได้แล้วก็ต้องทำใจตัดมันทิ้งไป ตอนนั้นกลับมาคิดว่าจะทำยังไงให้ตัวเองยังเล่นกีฬาปีนหน้าผาต่อไปได้อีก เลยลองหันมาเน้นแค่ประเภท Lead และ Speed แทน เพราะไม่มีแรงกระแทกมาก ซึ่งช่วงแรกมีเกร็งๆ ในการใช้ขาขวาบ้าง ไม่กล้าออกแรง แต่พอได้ลองออกไปแข่งขันดู ก็เห็นว่าตัวเองยังทำผลงานได้ดี มันทำให้มั่นใจมากขึ้นนะว่าเรายังอยู่กับกีฬานี้ได้” 

ตอนนี้แม้อาการบาดเจ็บยังไม่หายไป แต่ไม่ได้ทำให้เป้าหมายของเธอเปลี่ยนแปลง ปัจจุบันแจน ปรารถนากำลังเก็บตัวซ้อม เพื่อแข่งขันประเภท Speed ในรายการ Asian Beach Games 2021 และ Asian Indoor Games 2021 อยู่ มีเป้าหมายคือทำหนึ่งเหรียญให้ประเทศไทย

เห็นไหมว่าความกล้าคือสิ่งสำคัญของนักปีนจริงๆ ชีวิตของบรรดานักปีนก็เหมือนผาที่กำลังปีนอยู่ ถ้าเราไม่กล้าที่จะลอง กล้าที่จะเปลี่ยน หรือกล้าที่จะไปต่อ การปีนหน้าผาอาจไม่ประสบความสำเร็จก็ได้

ปีนหน้าผาต้องพร้อม

“เพราะความสนุกและท้าทายเลยทำให้ตอนนี้กีฬาปีนหน้าผาเป็นสิ่งที่ทุกคนเข้าถึงได้ง่ายขึ้นเมื่อเทียบกับเมื่อสิบปีก่อน ซึ่งเป็นเรื่องน่าดีใจสำหรับคนในแวดวงปีนหน้าผาอย่างเรา ถ้าใครยังไม่เคยลองก็อยากให้ลองดู เพราะถ้าอยู่เฉย ๆ คุณก็ไม่มีทางรู้หรอกว่าปีนหน้าผามันสนุกยังไง แต่จะปีนผาให้สนุกต้องมีความพร้อม นอกจากกายใจที่ต้องพร้อมแล้ว นักปีนต้องพร้อมที่จะฝึกซ้อมสม่ำเสมอ และพร้อมที่จะเชื่อฟังโค้ชด้วยนะ”

ก่อนจาก ฝากถึงกีฬาปีนหน้าผาไทย

เรื่องปีนหน้าผาเนี่ยนักกีฬาไทยไม่ได้ด้อยกว่าใครเลย แต่อาจจะด้วยสภาพแวดล้อมในการซ้อมหรืออุปกรณ์ต่าง ๆ ที่มันอาจจะยังไม่เท่าประเทศอื่น เช่น ความสูงและความชันของหน้าผาที่เขามีหลายระดับกว่าเรา ทำให้เวลามีแข่งขันรายการใหญ่ทีมไทยต้องไปเก็บตัวซ้อมกันถึงต่างประเทศ เพื่อใช้สนามที่มีความพร้อมกว่า 

แต่เร็ว ๆ นี้ วงการปีนหน้าผาบ้านเราก็จะมีสนามที่ได้มาตรฐานมากขึ้นแล้ว เพราะการกีฬาแห่งประเทศไทย (กกท.) กำลังสร้างหน้าผาจำลองแห่งใหม่ขึ้นมาเพื่อพัฒนาความสามารถขอนักกีฬาไทย และรองรับการเป็นเจ้าภาพ Asian Indoor Games 2021 ที่ใกล้จะถึงนี้ค่ะ