เจาะเทรนด์ “VTuber” ยูทูปเบอร์เสมือนจริง: คืออะไร? ทำไมถึงดัง?

ทุกวันนี้เมื่อเราคลิกเข้ายูทูป (YouTube) ก็คงจะมีบ้างที่ได้เห็นใบหน้าของตัวการ์ตูนบนปกวิดีโอแนะนำ และบ่อยครั้ง ใบหน้าเหล่านั้นก็คือ ‘วีทูปเบอร์’ (VTuber) ที่กำลังอยู่ในจุดพีคของกระแสโลกออนไลน์ พวกเขาเป็นยูทูปเบอร์ประเภทหนึ่งที่สร้างคอนเทนต์และทำกิจกรรมต่างๆ ร่วมกับผู้ติดตามไม่ต่างจากยูทูปเบอร์ทั่วไป เพียงแค่ใช้ ‘อวาตาร์’ หรือ ‘ตัวละครสมมติ’ แทนการแสดงให้เห็นถึงรูปลักษณ์ที่แท้จริง

ฮอตฮิตติดเทรนด์ขนาดนี้ พวกเราก็คงพลาดไม่ได้ที่จะทำความรู้จักกับวีทูปเบอร์ มาดูกันเลยดีกว่าว่าต้นกำเนิดของยูทูปเบอร์สายนี้มาจากไหน จุดที่ทำให้โด่งดังคืออะไร และเข้าถึงมุมมองของวีทูปเบอร์ให้มากขึ้นผ่าน ‘มิซาโอะ โนโซมิ’ (Misao Nozomi) วีทูปเบอร์ชาวไทยหน้าใหม่ที่เพิ่งเดบิวต์

จุดกำเนิด “VTuber” และความนิยมที่พุ่งขึ้นสูง

‘วีทูปเบอร์’ มาจากการผสมกันของคำว่า Virtual (เสมือนจริง) และ YouTuber โดยอวาตาร์ที่พวกเขาใช้แทนการแสดงตัวตนมักจะมีรูปร่างหน้าตาคล้ายกับตัวละครอนิเมะ สร้างขึ้นโดยฝีมือของนักวาดและคอมพิวเตอร์กราฟิก CG พวกเขาเหล่านี้ได้ผลิตคอนเทนต์ออกมามากมายด้วยความสามารถเฉพาะตัว ไม่ว่าจะเป็นการร้องเพลงคัฟเวอร์ แคสต์เกม ทำวิดีโอรีแอคชั่น สอนภาษา วาดรูป ASMR ฯลฯ ซึ่งการมีอยู่ของวีทูปเบอร์ก่อให้เกิดกระแสคลื่นลูกใหม่บนโลกออนไลน์ นับว่าเป็นที่นิยมอย่างมากในประเทศแถบเอเชีย และขยายฐานแฟนคลับไปทุกที่ที่อินเทอร์เน็ตเข้าถึง

**Kizuna Ai | Photo credit:** **Anime NYC**

จุดเริ่มต้นของวีทูปเบอร์มาจากประเทศญี่ปุ่นโดยการถือกำเนิดของ ‘คิสึนะ ไอ’ (Kizuna Ai) วีทูปเบอร์คนแรกของโลก หลังจากที่เดบิวต์ เธอก็โด่งดังขึ้นด้วยความแปลกใหม่ของนวัตกรรม AI และความสามารถด้านการร้องเพลง คิสึนะมักจะมีปฏิสัมพันธ์กับแฟนๆ ด้วยการสร้างบรอดแคสต์และทำวิดีโอ Q&A สร้างปรากฏการณ์รูปแบบใหม่ขึ้นในวงการยูทูปเบอร์ ในปัจจุบัน ช่องยูทูปของเธอ “A.I.Channel” มีผู้ติดตามประมาณ 3 ล้านคน นอกจากนี้คิสึนะยังเคยมีคอนเสิร์ตออนไลน์เป็นของตัวเอง ได้ออกรายการทีวีอย่าง “Downtown DX” และเป็นทูตของแคมเปญ “Japan National Tourism Organization (JNTO)” ที่เชิญชวนชาวอเมริกันให้มาท่องเที่ยวในประเทศญี่ปุ่น

https://www.youtube.com/watch?v=GTa2HxIsBPM

ในช่วงล็อกดาวน์ที่ผ่านมา เนื่องจากสถานการณ์การระบาดของโรคโควิด-19 ด้วยความที่ผู้คนต่างก็ต้องกักตัวอยู่ในบ้านและไม่มีทางเลือกอื่นในการเสาะหาความบันเทิงนอกจากท่องโลกอินเทอร์เน็ต ความนิยมที่มีต่อวีทูปเบอร์ก็กระจายไปทั่วทุกมุมโลก ไม่นานนักวิดีโอของพวกเขาไต่ขึ้นเทรนด์อย่างรวดเร็ว หลายคนมีผู้ติดตามเพิ่มมากขึ้น บ้างก็ยอดพุ่งสูงมากกว่าหลักพันถึงหลักแสนภายในสัปดาห์เดียว อย่างหนึ่งในวีทูปเบอร์ชื่อดัง ‘กาวร์ กุระ’ (Gawr Gura) สร้างสถิติด้วยการมียอดผู้ติดตามบนช่องยูทูปมากกว่า 2 ล้านภายในระยะเวลา 4 เดือนหลังเดบิวต์ นอกจากนี้เธอยังได้รับเงินผ่าน Super Chat (ช่องทางการบริจาคเงินในไลฟ์สตรีม) นับตั้งแต่เดบิวต์จนถึงปัจจุบัน โดยรวมมากกว่า 36,405,000 บาทไทย (ข้อมูลนี้อัปเดตล่าสุดเมื่อเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2022)

**Gawr Gura | Photo credit:** **Crunchyroll**

การที่วีทูปเบอร์ได้มีพื้นที่ใต้แสงสปอตไลท์มากขึ้นนั้น เป็นไปได้ว่าภาพลักษณ์อันคล้ายคลึงกับตัวละครอนิเมะจะทำให้เข้าถึงผู้คนได้ง่าย โดยเฉพาะกลุ่มผู้ที่ชื่นชอบการ์ตูนญี่ปุ่น นั่นเป็นเพราะคอมมูนิตี้วีทูปเบอร์มีส่วนผสมของแฟนด้อมอนิเมะกับไอดอล เลยเป็นเหมือนการสานฝันให้กับโอตาคุทั้งหลายที่อยากมีปฏิสัมพันธ์กับตัวละคร 2D โดยวีทูปเบอร์แต่ละคนจะสวมบทบาทตัวละครต่างๆ เช่น ‘ว็อกซ์ อาคุมะ’ (Vox Akuma) ปีศาจจากยุคอดีต หรือ ‘ฟัลเกอร์ โอวิด’ (Fulgur Ovid) ไซบอร์กจากโลกอนาคต ดังนั้นคนที่มาส่องดูคอนเทนต์จากวีทูปเบอร์ก็จะได้เสพเนื้อเรื่องและคาแรคเตอร์ตามความชอบของตัวเองไปด้วย

**จากซ้ายไปขวา: Vox Akuma - Fulgur Ovid | Photo credit:** **tealo_Vuse**

ในด้านของการปฏิสัมพันธ์ระหว่างวีทูปเบอร์และแฟนคลับนั้นนับว่าง่ายดาย เนื่องจากทุกคนที่มีอินเทอร์เน็ตก็สามารถเข้าชมคลิปต่างๆ บนยูทูปได้ และวีทูปเบอร์หลายคนยังใช้ภาษาอังกฤษซึ่งเป็นภาษากลางได้ดี จึงทำให้เข้าถึงผู้คนได้เป็นจำนวนมาก ถึงแม้ว่าต้นกำเนิดจะมาจากประเทศญี่ปุ่น ในปัจจุบันก็มีวีทูปเบอร์ที่ใช้ภาษาอังกฤษในไลฟ์สตรีมและคอนเทนต์ต่างๆ เพื่อดึงดูดแฟนคลับชาวต่างชาติ ซึ่งอาจจะมีการใช้ภาษาที่สามร่วมด้วยสำหรับคนที่มีความชำนาญ แต่โดยส่วนใหญ่จะใช้ภาษาอังกฤษและญี่ปุ่นในการพูดคุยกับแฟนๆ เป็นหลัก

วงการ VTuber ในไทย ผ่านสายตาของ ‘มิซาโอะ โนโซมิ’

ในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมานี้ ประเทศไทยเองก็ได้รับอิทธิพลจากญี่ปุ่น จนมีวีทูปเบอร์เชื้อสายไทยขึ้นมามากมาย วันนี้ EQ จึงจะพาทุกคนไปพบกับมุมมองของวีทูปเบอร์ไทย ผ่านการพูดคุยกับ ‘มิซาโอะ โนโซมิ’ วีทูปเบอร์จากสังกัด “Kurobara” (くろばら) ที่สวมคาแรคเตอร์วิญญาณน้องแมวของคุณจิตรกรซึ่งได้จากไปแล้ว โดยเพิ่งเดบิวต์เมื่อวันที่ 18 มิถุนายน ค.ศ. 2022 ที่ผ่านมา แรงบันดาลใจที่ทำให้เธอเข้าสู่วงการวีทูปเบอร์คือความสนใจในอนิเมชั่นที่มีมาตั้งแต่เด็ก ประกอบกับความสามารถในการทำตัวโมเดลและ rig (ขั้นตอนการทำให้ตัวละครขยับได้) เธอจึงได้ลองสร้างตัวละครและอนิเมชั่นเป็นของตัวเองขึ้นมา

นิยามตัวเองว่าเป็นวีทูปเบอร์สายไหน?

“มิซาโอะคิดว่าน่าจะเป็นสายเอนเตอร์เทนแล้วก็วาดภาพมากกว่า ถึงตอนนี้จะยังไม่ชำนาญด้านการวาด ก็ต้องฝึกฝนต่อไป ต้องพยายามวาดคุณจิตรกร (เจ้าของ) ให้ได้เลย!”

ทำไมถึงเลือกเป็นวีทูปเบอร์ ทั้งที่เราสามารถเป็นยูทูปเบอร์หรือสตรีมเมอร์ได้

“การที่ได้มาเป็นวีทูปเบอร์ทำให้มิซาโอะรู้สึกเหมือนได้เป็นตัวเอง แล้วก็ได้ลองอะไรใหม่ๆ เพราะว่าปกติเราจะพยายามทำภาพลักษณ์ภายนอกของตัวเองให้ดูดี แต่นิสัยจริงๆ เราก็มีความอ่อนแอ (หัวเราะ) ก็เลยมาเป็นวีทูปเบอร์ เพราะว่ามันทำให้เรารู้สึกเหมือนได้เป็นตัวของตัวเองในแบบที่ไม่ต้องเปิดหน้าให้ใครเห็น”

คุณสมบัติของการเป็นวีทูปเบอร์

“มิซาโอะคิดว่ามันแล้วแต่คนด้วย แต่ละคนก็มีสิ่งที่ถนัดแตกต่างกันออกไป แต่ว่าการที่มาเป็นวีทูปเบอร์ มันสามารถทำอะไรได้มากกว่าที่คิดนะ มีหลายอย่างเลือกให้ทำ ไม่จำเป็นว่าต้องแคสต์เกมแค่อย่างเดียว ในวงการวีทูปเบอร์มีหลายสายมาก”

มุมมองที่มีต่อวีทูปเบอร์ในไทย

“จำนวนของวีทูปเบอร์ในไทยน่าจะมีเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เพราะว่ายังมีหลายคนที่อยากให้ตัวละครที่สร้างขึ้นเองขยับได้ และมีเนื้อเรื่อง โดยที่ไม่จำเป็นจะต้องเป็นตัวเราเสมอไป มันโดดเด่นทางด้านความเป็นตัวละครที่อยู่ในจินตนาการ ซึ่งกำลังเป็นที่นิยม แต่ว่าสำหรับมิซาโอะ การเป็นวีทูปเบอร์คือการทำให้เราได้เป็นตัวของตัวเอง บางคนอาจจะชอบที่สามารถทำอะไรก็ได้ภายใต้ชื่อของตัวละคร บางคนก็อยากจะเน้นที่การสร้างเนื้อเรื่อง หรือคงคาแรคเตอร์ของตัวเองให้มากที่สุด”

การเป็นวีทูปเบอร์คล้ายการเล่นบอตหรือเปล่า?

“ก็คล้ายๆ แต่ว่ามันเป็นตัวละครที่เราสร้างขึ้นมาเอง เราไม่ได้ใช้ตัวละครที่มาจากอนิเมะหรือเกมอื่น ก็เลยทำให้มีอิสระในการทำอะไรได้มากกว่า เพราะว่าเราเป็นคนคิดคาแรคเตอร์นี้ขึ้นมาด้วยตัวเอง”

สิ่งที่ช่วยทำให้วีทูปเบอร์โดดเด่น

“การที่เราได้เป็นตัวของตัวเองมากที่สุดน่าจะเป็นจุดขายได้มากกว่านะ เพราะว่าแต่ละคนจะมีความแตกต่างกัน อย่างจุดเด่นของมิซาโอะก็ค่อนข้างจะเน้นไปทางเนื้อเรื่องของตัวละครมากกว่า ซึ่งมี ‘คุณคิรัว’ (วีทูปเบอร์จากสังกัดเดียวกัน) มาคอยวาดภาพประกอบเป็นมังงะให้ทุกคนสามารถอ่านได้ เป็นตอนสั้นๆ ให้อ่านทีละนิด เกี่ยวกับมิซาโอะที่เป็นตัวละครซึ่งโผล่มาจากเควสต์หนึ่ง ทำให้ได้เจอกับคุณคิรัว แล้วก็ได้มาอยู่ในคฤหาสน์ผีสิง หรือที่เรียกว่าสังกัดนั่นเอง”

(สามารถอ่านมังงะเกี่ยวกับมิซาโอะได้ที่ Kirua_vt)

“ในส่วนของเนื้อเรื่อง ทางมิซาโอะเองก็มีการปูเนื้อเรื่องเอาไว้อยู่แล้ว ซึ่งแต่ละตอนจะเชื่อมกันตลอด สมมติว่าถ้าวีทูปเบอร์คนอื่นมามีส่วนร่วมในเนื้อเรื่องด้วย ก็ต้องคิดนิดหน่อยว่าจะเอาเรื่องราวมาผูกกันยังไงดี แล้วก็จะพยายามเล่าเรื่องให้มันปะติดปะต่อกันให้ได้”

เบื้องหลังการสร้างเนื้อเรื่อง

“ถ้าเป็นเนื้อเรื่องที่เกี่ยวกับทางสังกัด คุณคิรัวจะเป็นคนคิดหมดเลย แต่ว่าเราเป็นคนคิดเนื้อเรื่องของตัวมิซาโอะขึ้นมาเอง แล้วก่อนที่จะมาเป็นมิซาโอะในวันนี้ เราก็ได้เปลี่ยนตัวละครมาหลายตัวเหมือนกัน การจะสร้างตัวละครขึ้นมาก็ต้องศึกษาเยอะเหมือนกันนะ ส่วนตัวมิซาโอะศึกษาเรื่องนี้มาประมาณ 3-4 ปีได้แล้ว ก็เลยพยายามลองฝึกดู ตอนทำแรกๆ จะเอาโมเดลอนิเมะมาแยกส่วนประกอบ แล้วก็เอามาทำแทนตัวละครของเราก่อน เพราะตอนนั้นยังงงๆ อยู่ แต่ว่าช่วงนี้รู้สึกโฟลวมากเลย”

เรื่องน่าประทับใจในการเป็นวีทูปเบอร์

“มิซาโอะรู้สึกประทับใจที่ถึงจะมีความผิดพลาด แต่ทุกคนก็ยังตามมาดูมิซาโอะอยู่ มิซาโอะไม่ได้สนใจว่าใครจะมาติดตามมากหรือติดตามน้อยนะ ขอแค่ว่าสนใจมิซาโอะที่เป็นตัวของมิซาโอะเอง เท่านั้นก็พอใจแล้วล่ะ”

เป้าหมายในการเป็นวีทูปเบอร์

“มิซาโอะอยากทำเพราะว่ามีความสุขกับมัน แล้วก็อยากให้ทุกคนมีความสุขกับมันไปด้วย นอกจากนี้เองก็อยากจะหาเงินจากการเป็นวีทูปเบอร์เหมือนกัน แต่ไม่ได้โฟกัสที่เรื่องเงินเท่าไหร่ อยากให้ทุกคนที่มาดูมิซาโอะมีความสุขมากกว่า แล้วแต่ว่าใครจะโดเนทมาให้ เราไม่ได้ขอใครหรือขออะไรเป็นพิเศษ ขอแค่ดูแล้วชอบหรือมีความสุขไปกับเราก็พอ เพราะเราสร้างช่องนี้ขึ้นมาเพื่อที่จะทำให้ทุกคนมีความสุข เหมือนวีทูปเบอร์ทั่วไปที่ทำเพื่อความสุขของตัวเองและคนดู ซึ่งมิซาโอะจะมีความสุขมากๆ ถ้าคนดูได้รับพลังบวกกลับไป”

คิดว่าในอนาคต วงการนี้น่าจะไปทิศทางไหน?

“เรารู้สึกว่าวีทูปเบอร์ก็น่าจะยังรุ่งอยู่ในอนาคต เพราะว่ามันเป็นตัวละครที่เราคิดสร้างสรรค์กันขึ้นมาเอง แล้วถ้าสมมติว่าเรามีอะไรสักอย่างที่น่าดึงดูด ก็จะยิ่งมีคนมาชอบวีทูปเบอร์กันมากขึ้น ซึ่งก่อนที่จะมีวีทูปเบอร์ มันมี ‘Vocaloid’ (ตัวละคร 3D ที่พูดและร้องเพลงโดยใช้โปรแกรมเสียงสังเคราะห์) ซึ่งก็เกี่ยวกับ VR (Virtual Reality) ที่ทำให้ตัวละครขยับได้ จนตอนนี้มีการปรับเปลี่ยนและกลายเป็นตัวละคร 2D ที่ขยับได้แทน ซึ่งมีคนชอบมากกว่าเดิม อย่างเช่น ‘ไอช่า’ (Aisha) ซึ่งเป็นตัวละคร 2D ที่สามารถขยับไดั คล้ายกับ 3D”

สิ่งที่อยากบอกกับคนที่สนใจวีทูปเบอร์

“สำหรับใครที่อยากเป็นวีทูปเบอร์หรือที่กำลังเป็นอยู่ อยากให้มีความกล้าแสดงออกขึ้นมาหน่อย เพราะบางคนก็ยังขี้อาย เลยอาจจะแสดงความเป็นตัวเองออกมาได้ไม่เต็มที่ มิซาโอะอยากให้ทุกคนเต็มที่แล้วก็มีความสุขกับการเป็นวีทูปเบอร์ เพราะถ้าตัวเรามีความสุข ทุกคนก็จะมีความสุขไปด้วย แล้วก็สำหรับแฟนคลับ ขอบคุณที่เป็นผู้ติดตามที่คลั่งรักเรา ขอให้เฮงๆ รวยๆ มีความสุขตลอดไป รักนะจุ๊บๆ”