เคยไหม กับการดูหนังหรือละครสักเรื่องแล้วรู้สึกอึดอัดกับซีนที่ปรากฏภาพของตัวละครหญิง โดยเฉพาะในเซ็กส์ซีนหรือฉากที่มีการเปิดเผยเนื้อหนัง ทั้งที่ภาพนั้นก็ออกจะดู ‘เซ็กซี่’ ทำไมมันถึงสร้างความไม่สบายใจแก่ผู้ชมอย่างเราๆ ได้?
นั่นก็เพราะสิ่งที่เราเห็นบนหน้าจอได้ถูกถูกผลิต กำกับ และเผยแพร่โดยผู้ชายที่ตรงตามเพศกำหนด (heterosexual cissexual male) มันจึงถ่ายทอดผ่าน ‘male gaze’ หรือก็คือ ‘สายตาของความเป็นชาย’ สายตาที่ทอดดูผู้หญิงด้วยมุมมองนี้มีอยู่มากในสื่อบันเทิง โดยเฉพาะหนังผู้ใหญ่เลสเบี้ยน ที่กลุ่มหญิงรักหญิงต่างก็ดูแล้วได้แต่สงสัยว่า “ทำขึ้นมาเพื่อสนองความต้องการของใครกันแน่ ผู้หญิงที่รักผู้หญิง หรือผู้ชาย?”
Male Gaze คืออะไร?
‘Male Gaze’ – คำที่บัญญัติโดย Laura Mulvey นักทฤษฎีภาพยนตร์ หากให้แปลตรงตามตัว ก็จะหมายถึง ‘สายตา (ของคนดู) ที่เป็นผู้ชาย’ ซึ่งอาจจะดูไม่มีความหมายอะไรเป็นพิเศษ แต่สิ่งนี้ก็ก่อให้เกิดปัญหาในทางอ้อม เพราะบ่อยครั้งการถ่ายทอดเรื่องราวผ่านมุมมองของ male gaze ก็เป็นการ ‘objectify’ (ทำให้เป็นวัตถุ) ผู้หญิง มากกว่าการมองเป็นบุคคลคนหนึ่ง ผู้หญิงในมุมมองนี้จึงเป็นเพียงแค่สิ่งที่เพิ่มอรรถรสให้น่าดูชมสำหรับผู้ชายกันเองเพียงเท่านั้น ยกตัวอย่างเช่น การที่ผู้หญิงถูกถ่ายโดยการไล่จากช่วงต้นขาไปจนถึงหน้าอก แล้วจึงฉายให้เห็นใบหน้าที่ส่งยิ้มละลายใจชาย หรือการแสดงภาพที่ตัวละครหญิงดูยั่วยวนเกินจำเป็น โดยความ ‘ยั่วยวน’ นี้ไม่ได้เกิดจากการแต่งกายแต่อย่างใด แม้ว่าจะเป็นการแต่งตัวแบบมิดชิดปิดถึงคอ ก็สามารถถูกมองเป็นวัตถุทางเพศได้ในการนำเสนอผ่านสายตาของ male gaze
อย่างในกรณีมิวสิกวิดีโอของ “Siam☆Dream” เพลง “Long Distance” ที่ต่อให้ไม่ได้ขายคอนเซ็ปต์ความเซ็กซี่และออกจะไปทางน่ารักเสียด้วยซ้ำ ก็ยังมีหลายช็อตที่เผยให้เห็นต้นขาของเหล่าไอดอล และมีการหยอกล้อด้วยการใช้ไม้เทนนิสตีเบาๆ ตรงบั้นท้าย ทั้งที่ไม่มีความจำเป็นหรือความสอดคล้องใดๆ กับเส้นเรื่องในตัววิดีโอเลยแม้แต่นิดเดียว เห็นได้ชัดว่าการปฏิบัติต่อเรือนร่างของผู้หญิงผ่านมุมมองของ male gaze เป็นการใช้อำนาจความเป็นชายในการลดทอนให้คนๆ หนึ่งเป็นเพียงสิ่งของสนองความใคร่ ไม่ว่าจะตั้งใจหรือไม่ก็ตาม
หญิงรักหญิงในหนังผู้ใหญ่ที่ถูกทำให้เป็น Fetish
ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อ ‘เลสเบี้ยน’ เป็นคำที่ถูกเสิร์ชเยอะมากที่สุดบนเว็บไซต์หนังเรต 18+ ชื่อดังอย่าง “Pornhub” (ข้อมูลนี้อัปเดตล่าสุดเมื่อปี 2021) แน่นอนว่าหญิงรักหญิงก็เสพสื่อในส่วนนี้อยู่แล้ว แต่ที่เพิ่มเติมจนทำให้ติดค้นหาได้ก็เพราะว่าเป็นอีกหนึ่งหมวดหมู่ที่ผู้ชายชื่นชอบเป็นพิเศษ แต่เพราะอะไร ผู้ชายถึงอยากดูผู้หญิงร่วมรักกันล่ะ?
คงเป็นเพราะภาพลักษณ์ของกลุ่มหญิงรักหญิงซึ่งผ่านขั้นตอนการผลิตด้วย male gaze มาแล้ว จะสนองแฟนตาซีของผู้ชายได้เป็นอย่างดี คล้ายกับซีรีส์ชายรักชายที่ผลิตมาดูกันเองในหมู่สาววาย หนังผู้ใหญ่เลสเบี้ยนเองก็สร้างขึ้นเพื่อตอบโจทย์ความต้องการของผู้ชายโดยเฉพาะ ด้วยภาพลักษณ์ของผู้หญิงในสื่อประเภทนี้ที่ถูกทำให้เป็นเฟติช (Fetish) สร้างภาพจำว่าเลสเบี้ยนจะต้อง ‘ฮอต’ และไม่มีการนำเสนอหญิงรักหญิงบนความเป็นจริง มีอยู่หลายครั้งที่กิจกรรมทางเพศระหว่างผู้หญิงด้วยกันในหนังผู้ใหญ่ซึ่งกำกับโดยผู้ชาย จะมีการให้ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งเป็น ‘รุก’ รับบทเป็น ‘ผู้ชาย’ ในความสัมพันธ์ ด้วยการสวมหรือใช้ดิลโด้ ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้ว การมีเซ็กส์แบบสอดใส่ก็ไม่ใช่ทุกอย่างเสมอไป เป็นแค่เพียงความเข้าใจผิดๆ ที่ว่าจะต้องมีฝ่ายกระทำและถูกกระทำ
นอกจากนี้ แทบทุกครั้งในหนังผู้ใหญ่ประเภท 3P (3 people - กิจกรรมทางเพศที่มีคน 3 คน) ที่มีผู้ชาย 1 คนและผู้หญิง 2 คน ผู้หญิงทั้งคู่มักจะแสดงออกเหมือนกับคนรักร่วมเพศ ไม่ว่าจะเป็นการกอดจูบลูบคลำ เล้าโลมอวัยวะเพศของกันและกันด้วยวิธีต่างๆ บางครั้งหนังเหล่านี้ถึงขั้นสร้างพล็อตและชื่อเรื่องที่สื่อว่าผู้ชายคนนั้นมีเซ็กส์กับเลสเบี้ยน เป็นไปได้ว่าการเสพสื่อชนิดนี้ จะให้ความรู้สึก ‘ชนะ’ ต่อผู้ชมที่จินตนาการว่าตนเป็นผู้ชายในหนังเรื่องนั้นๆ เพราะการได้ (สมมติว่า) มีเซ็กส์กับผู้หญิงที่รักผู้หญิง จะเป็นการถือว่าตนได้รับการยอมรับกระทั่งกับคนที่ไม่ได้สนใจในเพศตรงข้าม ต่อให้ไม่ได้ตั้งใจจะคิดเช่นนั้น หนังผู้ใหญ่หญิงรักหญิงสำหรับผู้ชายก็ยังผลิตขึ้นเพื่อรองรับความต้องการทางเพศ และแฝงด้วยเซนส์ของอำนาจที่กดขี่ผู้หญิงให้กลายเป็นวัตถุอย่างปฏิเสธไม่ได้
สุดท้ายแล้ว กลายเป็นว่าอัตลักษณ์ทางเพศของคนกลุ่มหนึ่งก็ถูกทำให้กลายเป็นเครื่องมือเพื่อความพึงพอใจของผู้ชาย และเรื่องราวเหล่านี้ก็ยังมีให้เห็นในสื่อบันเทิงทั่วไปทั้งที่เรารู้ตัวและไม่รู้ตัว ไม่ใช่แค่เฉพาะในหนังผู้ใหญ่ และมันคงไม่ถูกกำจัดออกไปได้อย่างง่ายดายแน่นอน แต่สิ่งที่ทำได้คือ ตระหนักถึงปัญหาที่มี แล้วคอยบอกตัวเองให้มีวิจารณญาณอยู่เสมอเมื่อเสพสื่อ และไม่ผลิตซ้ำภาพที่ผ่านมุมมองของ male gaze – แล้วคุณล่ะ นึกออกบ้างหรือยังว่าตกเป็นเหยื่อของ male gaze มาแล้วกี่ครั้ง?
อ้างอิง
.jpg)
.png){kind=logo}
